Deel 3: Tukucha Nala, het hakenkruis en de aardbeving

Deel 3: Tukucha Nala, het hakenkruis, de aardbeving en het avondeten.
Iets meer dan een maand geleden zette ik voet op Nepalese bodem. Het is inmiddels alweer bijna oktober, en dus zit ik alweer op 20 procent van mijn verblijf in Nepal. Het is daarom weer tijd voor een nieuwe update. Tijd om weer iets dieper op de Nepalese cultuur in te gaan.

Tukucha Nala
Na mijn kennismaking met stichting Save The Children twee weken geleden, ben ik diezelfde week nog een dag naar een Village Development Committee (VDC) geweest, om te kijken hoe het er in een VDC aan toe gaat. Nepal is opgedeeld in 75 districten. Banepa ligt in district Kavre, en district Kavre is opgedeeld in 75 VDC’s. Elke VDC heeft zijn eigen 'health post', van waaruit de gezondheid van de lokale bevolking gescreend en gemonitord wordt. Het voornaamste doel van een VDC is dus de lokale volksgezondheid in de gaten houden. Daarnaast implementeren ze ook - indien nodig – interventies om de volksgezondheid te verbeteren. Achterop de motor bij een Raja Ram, een vrijwilliger van de VDC, zijn we van Banepa naar de VDC in ‘Tukucha Nala’ gereden. Tukucha Nala is een klein dorpje, circa 5 kilometer van Banepa. In de strijd tegen ondervoeding in arme dorpjes moest Raja Ram vandaag bij arme gezinnen langs om landbouwproducten uit te delen. Deze landbouwproducten kunnen de dorpsbewoners zelf verbouwen en na verloop van tijd oogsten, om zo huishoudelijke voedselonzekerheid tegen te gaan. De landbouwproducten worden bij de dorpsoudste gedropt en hij/zij draagt zorg voor de verspreiding naar de andere dorpsbewoners.

Eenmaal bij de, van klei en stro gemaakte, woning van de dorpsoudste aangekomen stonden al meerdere mensen op ons te wachten. Omdat aan het uitdelen van voedsel een heel registratieproces vooraf gaat, had ik de mogelijkheid om een gesprek aan te knopen met een vrouwelijke inwoonster van Tukucha Nala, om zo wat meer te weten te komen over het plattelandsleven in Nepal. In Nepal leeft 65 procent van de bevolking van de landbouw. Men verbouwt voor een groot deel voor eigen consumptie. Op het platteland staan de vrouwen elke ochtend om 05:00 uur op. De mannen mogen uitslapen, zij staan een half uurtje later op. De vrouwen beginnen ’s morgens met het koken van de eerste rijstmaaltijd (ze eten er twee per dag). Vervolgens gaat men aan de slag met huishoudelijke taken of werkt men op het eigen land. Van 10:00 uur begint vervolgens de echte werkdag. Het werk bevindt zich of op eigen land, of men werkt op het land in de naastgelegen stad. Dit wisselen ze om de dag af. De ene dag werkt men bij het naastgelegen dorp op het land, de andere dag helpen bewoners uit het andere dorp hun land. Zo helpt men elkaar. De werkdag duurt tot 17:00 uur. Voor een dag van 10:00 tot 17:00 uur werken krijgen vrouwen 300 Rupee. Omgerekend is dit €2,40. Mannen krijgen voor hetzelfde werk 600 Rupee betaald. Dit verschil wordt verklaard doordat mannen sterker zijn, meer kracht hebben en dus harder en productiever kunnen werken. Discriminatie hebben ze echter nog nooit van gehoord. Aan het eind van de werkdag eet men de tweede rijstmaaltijd en om 20:00 uur duikt men onder de lakens. Op naar een volgende dag!

Het hakenkruis
Wat mij gelijk al vanaf dag 1 is opgevallen hier in Nepal is het hakenkruis. Toen ik van het vliegveld opgepikt werd keek ik uit het raam van de taxi en zag ik iemand met een hakenkruis op zijn shirt op de weg fietsen. Een ordinair hakenkruis, zoals we hem kennen van de oosterbuurtjes. Ik vroeg me in eerste instantie af wie er in godsnaam met zo’n shirt durft rond te fietsen, maar elke gek zo z’n gebrek! Een paar dagen later was ik op de school in Dhulikhel en trof ik weer een paar hakenkruizen aan. Ditmaal op een kartonnen doos in de docentenruimte. Naarmate de weken verstreken, kwam ik er meer en meer tegen. Meer hakenkruizen op kledingstukken, op tuinhekken en op voordeuren. Je kunt wel stellen… in Nepal hebben ze aan veel dingen een gebrek, maar hakenkruizen hebben ze voldoende. Na wat rondvragen naar de afkomst en betekenis van het symbool blijkt dat het hakenkruis hier niks te maken heeft met Nazi’s of de tweede wereldoorlog. Het hakenkruis staat hier symbool voor ‘Geluk’ en het is een eeuwenoud symbool en bestond al ver voor de tweede wereldoorlog. Dus mocht je het ‘klavertje vier’ helemaal zat zijn en op zoek zijn naar een ander gelukssymbool… geef het even aan, dan neem ik een shirt voor je mee!

Het avondeten
Het avondeten is hier ook een verhaal apart. Elke avond staat voor mij tussen 18:00 en 18:30 uur het avondeten klaar. Het diner is hier echter geen gezinsaangelegenheid. Elke avond zit ik in mijn eentje aan de grote tafel mijn bordje rijst te verorberen. Bordje is misschien niet het juiste woord, want er ligt een berg witte rijst op je bord die nauwelijks van de Mount Everest te onderscheiden valt. Als je dan eindelijke de bodem van het bord in zicht krijgt, komt de vrouw des huizes met de rijstpan alweer aangelopen en mag je weer van voren af aan beginnen. Het eten van een tweede portie is een teken voor de gastvrouw dat het eten goed smaakt. Een tweede portie slaan we dan uit beleefdheid ook maar niet af. Als je dan eindelijk de Mount Everest voor de tweede maal verslagen is het tijd om de eettafel te verlaten... Het is namelijk gebruikelijk om na het eten de eettafel te verlaten en niet meer terug te keren.

De kinderen (respectievelijk 2,5 en 5,5 jaar) eten vaak een kwartier of halfuurtje later. Echter zitten de kinderen niet aan de eettafel, maar eten op een kleedje op de grond. Vervolgens rond 20:00 uur gaat de vader des huizes eten. Hij eet wel aan de eettafel, maar ook zonder gezelschap. De achterliggende gedachte hierbij is dat men in alle rust van de maaltijd moet kunnen genieten. Ook de man heeft na een lange werkdag honger en krijgt twee keer de Mount Everest op zijn bord. Als laatste mag de vrouw eten. Dit is dan ook een schoolvoorbeeld van de hond in de pot vinden, want de vrouw, die overigens gekookt heeft, mag de overgebleven restjes opeten, en als ze daar niet genoeg aan heeft moet ze nog wat anders voor zichzelf klaarmaken. Dit is echter onderdeel van de Nepalese cultuur, dus ook de vrouwen vinden dit heel normaal.

Dat de gerechten in Azië over het algemeen pittiger zijn dan in Europa is algemeen bekend. Indien men vraagt of je bij het eten een groene peper wilt, zeg dan niet meteen volmondig ‘Ja!’. Hier in Nepal krijg je namelijk de groene peper niet door je eten, maar bij je eten. Een vork en mes worden in Nepal weinig gebruikt. Bijna alle maaltijden eet men met een lepel (ook jam op de boterham smeert men met een lepel). Als je dus een hele peper bij je eten krijgt is er geen mogelijkheid om dit in kleine stukjes te snijden. Het is dan ook de bedoeling dat je tijdens het eten stukjes van de groene peper afhapt. Ik heb natuurlijk uit beleefdheid niks laten blijken, maar ik heb zelden zo geëmotioneerd aan de eettafel gezeten…

De aardbeving
Zoals wellicht bekend is, is de ligging van Nepal is qua aardplaten zeer ongunstig en is de kans op aardverschuivingen groot. Op 18 september, inmiddels alweer bijna twee weken geleden, heb ik dit zelf mogen ervaren. ’S Avonds lag ik in bed en rond 23:00 uur Nepalese tijd begon mijn bed plotseling heftig te schudden. Op zo’n moment schrik je even, en flitst er door je hoofd wat er een jaar geleden is gebeurd, maar met 3 a 4 seconden was het ook alweer voorbij. Met 4.6 op de schaal van Richter was dit ook niks vergeleken met de aardbeving van vorig jaar (7.8 op de schaal van Richter), waarbij 750.000 gebouwen gedeeltelijk of compleet beschadigd raakten en 8.000 mensen om het leven kwamen, maar toch weer een ervaring rijker. De lokale bevolking kijkt hier overigens niet eens meer van op. Dit komt meerdere malen per jaar voor.

Trekkings.
Zoals ik al eerder opgemerkt heb, behoren de maanden oktober en november tot het hoogseizoen voor het doen van trekkingen. Oktober en november zijn qua weersomstandigheden ideaal om trekkings door de verschillende gebergten te doen. Vanaf morgen begin ik dan ook aan een 2,5 week durende de trekkingtocht door het Annapurna gebergte. Morgenochtend zit ik zes a zeven uur in de bus naar het oosten. In Besisahar zal mijn trekking beginnen. Ongeveer 17 dagen later kom ik in Pokhara aan. Gezien in de bergen zeer beperkte internetmogelijkheden zijn, zal ik halverwege oktober de foto's op mijn blog plaatsen. Tot dan.